آشنایی با سایزهای کتاب برای چاپ اهمیت بسیاری برای افرادی که میخواهند کتاب خود را بنویسند و چاپ کنند دارد. سایز یا قطع کتاب به اندازه و شکل فیزیکی کتاب اشاره دارد. این اندازهها میتوانند شامل قطع وزیری، رقعی، کوچک و… باشند. هر یک از این قطعها معانی خاصی دارند و برای مقاصد متفاوتی استفاده میشوند. اندازه و ظاهر فیزیک کتاب میتواند تاثیر زیادی در فروش کتاب داشته باشد برای مثال:
تفاوت و کاربرد سایز و قطعهای مختلف کتاب
راحتی در حمل و نقل: برخی قطعها مانند قطع کوچک معمولاً برای کتابهای جیبی و راحتی در حمل و نقل مناسب هستند.
جلد بندی و طراحی: قطعهای بزرگتر مانند قطع وزیری، معمولاً برای کتابهایی با محتوای آموزشی یا تصاویر زیبا استفاده میشوند.
جلب توجه: برخی از قطعها به طراحی و جذابیت بصری کمک میکنند و میتوانند توجه خواننده را جلب کنند.
مناسبتهای خاص: در برخی موارد، قطع کتاب میتواند با توجه به موضوع یا مخاطب خاص انتخاب شود، مانند کتابهای کودک که معمولاً در قطعهای ویژهای منتشر میشوند.
قطع کتاب میتواند تأثیر زیادی بر تجربه خواندن و جذب افراد به محتوا داشته باشد.همانطور که اشاره شد قطعهای کتاب به اندازه و شکل کتاب اشاره دارند و معمولاً به دستههای مختلفی تقسیم میشوند.
برخی از رایجترین قطعهای کتاب:
1. قطع وزیری: این قطع یکی از قطعهای بزرگ حساب میشود و معمولاً برای کتابهای علمی و دانشگاهی استفاده میشود. ابعاد آن معمولاً حدود ۱۷ در ۲۴ سانتیمتر است.
2. قطع رقعی: این قطع به اندازهای کوچکتر از قطع وزیری است و ابعاد آن معمولاً حدود ۱۴ در ۲۱ سانتیمتر است. این قطع برای کتابهای داستانی و عمومی مناسب است.
3. قطع جیبی: این قطع کوچکترین اندازه است و معمولاً برای کتابهای کوچک و قابل حمل استفاده میشود. ابعاد آن معمولاً حدود ۱۰ در ۱۵ سانتیمتر است.
4. قطع خشتی: این قطع به شکل مربع است و معمولاً برای کتابهای تصویری و کودکانه استفاده میشود. ابعاد آن ممکن است متفاوت باشد، اما معمولاً حدود ۲۰ در ۲۰ سانتیمتر است.
5. قطع بزرگ: این قطع برای کتابهای هنری و عکاسی استفاده میشود و ابعاد آن معمولاً بزرگتر از قطع وزیری است.
تنظیم سایز یا قطع کتاب در برنامه word
به طور استاندارد کتابها در سه قطع با نامهای وزیری، رحلی و رقعی چاپ می شوند. اگر قصد دارید متن تایپ شده در Word را در اندازههای یک کتاب تنظیم کنید باید با توجه به تصویر زیر وارد بخش تنظیمات سایز صفحات Word شوید و سایزهای استاندارد کتاب، که هر کدام از قطع ها در این پست کامل شرح داده ام را وارد کنید.
بعد از مراحل بالا پنجره ی page setup باز خواهد شد. در این پنجره اندازههای مورد نظر را واردو Ok کنید.
اندازه کتب و متون جهت صفحه آرايی به قرار زير است:
قطع وزيری: در قطع وزیری اندازه صفحه 175*245 ميلیمتر است و اندازه متن 120*200 ميلی متر است. فاصله متن تا حاشيه صفحهها نیز حاشيه از بالا 25 ميلیمتر و حاشيه از پايين 20 ميلی متر است. حاشيه از چپ و راست 5/27 ميلیمتر و اندازه نهايی کتاب بعد ازچاپ، صحافی و برش 165*235 ميلی متر است.
قطع رقعی: اندازه صفحه در این قطع 150*220 ميلیمتر و اندازه متن 100*175 ميلیمتر است. اندازه نهايی کتاب بعد ازچاپ، صحافی و برش 145*215 ميلی متر است.
قطع رحلی: اندازه صفحه قطع رحلی 220 *295 ميلی متر و اندازه متن 170* 245 ميلی متر بوده و اندازه نهايی کتاب بعد ازچاپ، صحافی و برش 215 *290 ميلی متر است.
نکته: در قسمت تنظیمات ورد شما اندازههایی را که به رنگ قرمز در متن نشان دادهام را وارد کنید برای مثال تصویر پایین در قطع رقعی است.
نکاتی که در صفحهآرایی کتاب بهتر است توجه کنید.
صفحهآرايی کتاب برای چاپ بهتر است بر اساس قطع وزيری صورت گيرد.
اندازه قلم برای متون فارسی و عربی 12 و يا 13 و برای متون انگليسی و ساير زبان ها 11 و يا 12 مناسب است.
چگونه برای متن خود در word رمز بگذاریم؟
گاهی به هر دلیلی نمیخواهید متن کتاب شما پیش از اتمام خوانده شود و دسترسی به سیستم خصوصی ندارید و نمیخواهید سند شما در Word در دسترس دیگران باشد. مخصوصاً اگر چند نفر از یک سیستم مشترک استفاده کنند. برای اینکه سند شما خوانده نشود میتوانید به فایل خود پسورد دهید. برخی مواقع هم هست که میخواهید متن و محتوای خود را در ورد در اختیار دیگران قرار دهید اما نمیخواهید کسی متن شما را ویرایش یا از آن سواستفاده کند. بسیار ساده در این محتوا با چند نکته این موارد را آموزش خواهم داد.
دادن رمز یا پسورد به سند در ورد ( تصاویر Word2016): از طریق منوی File گزینه Save As و انتخاب کنید. در پنجره ی Save As قسمت پایین پنجره بخش Tools را انتخاب کرده و از بین گزینه های نمایش داده شده گزینه General option را کلیک کنید.
پس از انتخاب این گزینه پنجرهای باز خواهد شد که شما در بخش Pasword to open می توانید پسورد دلخواه خودتان را وارد کرده و Ok کنید. سپس پنجره ای دیگر برای تکرار پسورد باز میشود و شما رمز را دوباره میدهید و Ok می کنید. حالا سند شما برای باز شدن نیاز به پسورد خواهد داشت.
نکته: اگر پسورد خود را فراموش کنید تقریبا دیگر نمی توانید رمز را بازیابی کنید پس حتما پسورد را در جایی یادداشت کنید.
غیر قابل ویرایش کردن سند در word: برای این کار در همین پنجره در قسمت Pasword to Modify رمز برای دسترسی به ویرایش سند میدهید و بعد Ok کنید.حالا به سادگی می توانید اسناد خود را محرمانه کنید یا امکان ویرایش سندتان را به کسی ندهید.
سفارش صفحهآرایی کتاب در قطعهای مناسب چاپ
چنانچه برای کتاب خود نیاز به صفحهآرایی دارید حنانِدانش در تمامی مقاطع تحصیلی طراحی جلد و قالب متنی و متون کتاب شما را در هر قطعی که نیاز هست صفحهآرایی میکند و کتاب شما را برای چاپ آماده خواهد کرد.
نظرات کاربران :
کتاب کمک آموزشی میخوام تالیف کنم چه قطعی مناسب این کتاب هست؟
نوشته شده در ۱۳ مهر ۱۴۰۴ توسط Hamid
پاسخ مدیر: قطع وزیری و رحلی مناسب کتاب های درسی هستند. مخصوصا اگر کتاب برای مقطع ابتدایی باشد بهتر است سایز A4 و در فایل ورد طراحی شود.